Forexthai.in.th ย่อให้
- Interbank มีความหมาย 2 นัยยะ คือ ระบบกู้ยืมระหว่างธนาคาร (Interbank Lending) เพื่อเสริมสภาพคล่อง และตลาดแลกเปลี่ยนเงินตรา (Interbank Market) ที่เป็นหัวใจของ Forex
- โครงสร้างตลาด Forex แบ่งเป็น 3 ระดับ – Tier 1 ธนาคารยักษ์ใหญ่ระดับโลก, Tier 2 ธนาคารขนาดกลาง และ Tier 3 ที่รวมโบรกเกอร์และเทรดเดอร์รายย่อย
- การซื้อขายผ่าน Interbank Market เป็นเหมือน “ตลาดค้าส่ง” ของ Forex ที่กำหนดราคาอ้างอิงและสภาพคล่องของตลาดทั้งระบบ
- ระบบการชำระเงิน SWIFT เป็นโครงสร้างพื้นฐานสำคัญที่เชื่อมโยงธนาคารทั่วโลก ช่วยให้โอนเงินข้ามประเทศได้อย่างปลอดภัย
- Interbank ช่วยให้ธนาคารหมุนเงินได้คล่อง ได้ผลตอบแทนดอกเบี้ย แต่ก็อาจเป็นสัญญาณเตือนถึงปัญหาสภาพคล่องของธนาคารได้เช่นกัน
หลายครั้งที่เราได้ยินข่าวเกี่ยวกับการปล่อยกู้ระหว่างธนาคาร เช่น กรณีธนาคารออมสินปล่อยกู้ให้ ธกส. เพื่อที่จะระบายในเรื่องของค่าข้าว มักจะมีคำว่า “Interbank” ปรากฏอยู่เสมอ วันนี้เรามาทำความเข้าใจกันว่ามันคืออะไร และสำคัญอย่างไรกับระบบการเงินไปพร้อม ๆ กันครับ
Interbank คืออะไร?
คำว่า Interbank ในที่นี้มีความหมายสำคัญ 2 นัยด้วยกัน แต่ละความหมายมีบทบาทแตกต่างกันในระบบการเงิน ดังนี้
1. ระบบการกู้ยืมระหว่างธนาคารด้วยกันเอง (Interbank Lending)
เป็นการกู้ยืมเงินระหว่างธนาคารด้วยกันเองเช่น ธนาคารกรุงไทยกู้เงินจากธนาคารกรุงเทพ หรือ ธกส.กู้เงินจากธนาคารออมสิน เป็นต้น ลักษณะแบบนี้ครับที่เรียกว่า Interbank ซึ่งมักใช้เพื่อการปรับสภาพคล่องของธนาคารที่ขอกู้
- มีธนาคารกลางเป็นผู้กำกับดูแล
- อยู่ภายใต้กฎเกณฑ์ Basel Committee ด้านความมั่นคง
- มักเกี่ยวข้องกับอัตราดอกเบี้ย Interbank Rate ซึ่งเป็นอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ยืมในตลาดเงินระยะสั้น โดยธุรกรรมอาจจะอยู่ในรูปการกู้ยืมแบบจ่ายคืนเมื่อทวงถาม (at call) หรือเป็นการกู้ยืมแบบมีกำหนดระยะเวลา (term) ตั้งแต่ 1 วัน ถึง 6 เดือน
- ในทางปฏิบัติส่วนใหญ่ ประมาณร้อยละ 50 – 70 เป็นการกู้ยืมระยะ 1 วัน (Overnight) รองลงมาเป็นการกู้ยืมแบบจ่ายคืนเมื่อทวงถาม (at call)
2. ตลาดแลกเปลี่ยนเงินตราระหว่างธนาคาร (Interbank Market)
Interbank Market ถือเป็น “หัวใจ” ของระบบ Forex ทั้งหมด เพราะเป็นตลาดระดับบนสุดที่ธนาคารและสถาบันการเงินขนาดใหญ่ใช้ทำธุรกรรมระหว่างกัน ตลาดนี้มีลักษณะพิเศษคือไม่มีศูนย์กลาง (Over the Counter – OTC) และเฉพาะสถาบันการเงินขนาดใหญ่เท่านั้นที่เข้าถึงได้โดยตรง
การซื้อขายในตลาด Interbank ดำเนินการผ่านระบบอิเล็กทรอนิกส์ตลอด 24 ชั่วโมง โดยมีผู้ให้บริการระบบหลักอยู่ 2 ราย คือ Electronic Broking Services (EBS) และ Thomson Reuters ราคาที่เกิดขึ้นในตลาดนี้จะกลายเป็นราคาอ้างอิงสำหรับการซื้อขายในตลาด Forex ทั้งระบบ
Interbank Market แบ่งออกเป็น 3 ส่วนสำคัญ ได้แก่:
- Spot Market: ตลาดที่ทำการซื้อขายแลกเปลี่ยนเงินตราทันที (ตลาดที่ทำธุรกรรมการแลกเปลี่ยนสกุลเงินตามราคาปัจจุบัน Forex จัดอยู่ในประเภทนี้ เพราะใช้ค่าของตัวเงินในการเทรดนั่นเอง)
- Forward Market: ตลาดสำหรับการซื้อขายล่วงหน้า
- SWIFT: ระบบที่ใช้ในการโอนเงินระหว่างประเทศ ถือเป็นโครงสร้างพื้นฐานสำคัญของระบบ
โครงสร้างและการทำงานของระบบ Interbank
ระดับชั้นของผู้เล่นในตลาด
- Tier 1: ในระดับบนสุดประกอบด้วยธนาคารยักษ์ใหญ่ระดับโลก อย่าง Citi Bank, Deutsche Bank และ HSBC ธนาคารเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในการกำหนดทิศทางของตลาด เพราะมีปริมาณการซื้อขายสูงและมีเครือข่ายทั่วโลก
- Tier 2: เป็นกลุ่มธนาคารขนาดกลางและสถาบันการเงินเฉพาะกิจ ซึ่งอาจไม่ได้มีขนาดใหญ่เท่า Tier 1 แต่ก็มีบทบาทสำคัญในการสร้างสภาพคล่องให้กับตลาด และกลุ่มนี้ยังรวมไปถึงสถาบันการเงินของรัฐด้วยครับ
- Tier 3: ประกอบด้วยธนาคารขนาดเล็ก โบรกเกอร์ และผู้เล่นรายย่อย ที่มักจะต้องทำธุรกรรมผ่านผู้เล่นในระดับที่สูงกว่า โดยที่โบรกเกอร์ที่ให้บริการในการเทรดของเราส่วนใหญ่ก็จะอยู่ในระดับนี้เช่นเดียวกัน ตัวอย่างเช่น Broker XM หรือ Exness ก็จะมีบริการที่เป็นรูปแบบ ECNs Account ให้เทรด เพียงแต่ว่าจะอยู่ในรูปของบัญชีที่โบรกเกอร์ตั้งขึ้น เป็นต้น
ระบบการชำระเงิน SWIFT
ที่สำคัญไม่แพ้กันคือระบบการชำระเงิน SWIFT ซึ่งเป็นเครือข่ายการสื่อสารที่เชื่อมโยงธนาคารทั่วโลกเข้าด้วยกัน ด้วยมาตรฐานความปลอดภัยระดับสูง ทำให้การโอนเงินข้ามประเทศเป็นไปได้อย่างราบรื่นและปลอดภัย SWIFT จึงเป็นโครงสร้างพื้นฐานที่ขาดไม่ได้สำหรับการทำธุรกรรมระหว่างประเทศในปัจจุบัน
บทบาทของ Interbank ในตลาด Forex
ลองนึกภาพว่าตลาด Interbank เป็นเหมือน “ตลาดค้าส่ง” ของ Forex ครับ เป็นที่ ๆ ธนาคารใหญ่ ๆ มาเทรดกันเองด้วยปริมาณมหาศาล ซึ่งมีความสำคัญอย่างมากต่อระบบ Forex เพราะเป็นแหล่งกำหนดราคาและสภาพคล่องหลักของตลาด
การกำหนดราคาและสภาพคล่อง
- กำหนดราคาอ้างอิง (Price Discovery)
- เมื่อธนาคารใหญ่ๆ เทรดกันเป็นพันๆ ล้านดอลลาร์ การเทรดเหล่านี้จะเป็นตัวกำหนด “ราคาที่แท้จริง” ของตลาด
- ราคา Forex ที่เราเห็นในโบรกเกอร์ทั้งหมด มาจากราคาใน Interbank นี้
- เช่น ถ้า Citibank กับ Deutsche Bank เทรด EUR/USD ที่ราคา 1.0850 ราคานี้จะกลายเป็นราคาอ้างอิงสำหรับตลาดทั้งหมด
- สร้างสภาพคล่องหลัก
- ธนาคารใหญ่ๆ เหล่านี้ทำหน้าที่เป็น “market maker” หรือผู้สร้างตลาด ที่พร้อมซื้อขายเงินตราจำนวนมากตลอดเวลา
- ทำให้ตลาดมีปริมาณการซื้อขายเพียงพอ ไม่ขาดแคลน เช่น ถ้าเราต้องการซื้อยูโร 1,000 ดอลลาร์ผ่านโบรกเกอร์ จะมีธนาคารพร้อมขายให้เสมอเพราะสภาพคล่องนี้
ประโยชน์ของการใช้ Interbank
1.ช่วยให้ธนาคารสามารถหมุนเงินได้
- ประโยชน์ข้อแรกนี้ถือว่าเป็นประโยชน์ข้อสำคัญมาก ๆ ของธนาคารผู้ขอกู้เลยทีเดียว กล่าวคือ การทำ Interbank จะสามารถทำให้ธนาคารนั้นๆ สามารถขอกู้เงินได้ สามารถนำเงินมาหมุนในโครงการต่างๆได้ทันที
- เช่นโครงการรับจำนำข้าวของรัฐบาลเป็นต้น การกระทำดังกล่าวสามารถสร้างสภาพคล่องให้กับระบบ หรือสถาบันที่ขอเข้าทำโครงการกับ interbank ทำให้ระบบสามารถรันต่อไปได้
2.ช่วยให้ได้ดอกเบี้ยเพิ่ม
- ข้อดีและประโยชน์ประการที่สอง คือ ช่วยให้ธนาคารได้ดอกเบี้ยเพิ่มจากการปล่อยเงินกู้แบบ Interbank ก้อนใหญ่ให้ธนาคารอื่นๆ
- เช่น ปล่อยเงินกู้จำนวน 10,000 ล้านบาท ดอกเบี้ยร้อยละ 1 ก็ได้ทันที 100 ล้านบาทแบบนี้เป็นต้น ซึ่งเท่ากับว่าธนาคารที่ปล่อยเงินกู้ จะสามารถมีรายได้แถมมีความมั่นคงแห่งสินทรัพย์มากกว่าด้วย
3.บ่งบอกถึงภาวการณ์ขาดสภาพคล่องของธนาคาร
- ถ้าคุณพบว่าธนาคารใดก็ตามที่ มีการขอทำ Interbank นั่นอาจเป็นสัญญาณว่าธนาคารแห่งนั้น อาจกำลังเดือดร้อน หรือ มีปัญหาในเรื่องของการเงิน ดังนั้นถ้าคุณฝากเงินกับธนาคารที่มีการขอทำ Interbank แล้ว โปรดพิจารณาเงินของคุณให้ดีนะครับ
สรุป
ทีมงาน: forexthai.in.th
